Perspektiva | Romani Voices | Kotor 4: Perspektiva pala „Blue Gipsy – All the invisible children” (2005) katar e Laura Moldovan
Laura Moldovan
3 min read
Source: alisashortfilm.wordpress.com
Rumänisch | Englisch | Deutsch
E Seria “Romani Voices” del o shai le manushen andaì comunitatea romani te kerdeon asunde. Kadava texto si katar e Laura Moldovan.
Kadava texto naj kritika filmoski, thaj ci tholpe telav o pucimos e buki filmoski le Kusturicaski.
Kadava texto sikavel sar dikhel e Laura Moldovan. Voi kerel analiza le romengi sikade Kusturicastar ande leske filme, thaj kerel analiza kav chand sar kadala “Gipsys” arakhade lestar thaj lengi lumea sar karikatura, keren le manushen kaj dikhen kadala but prindjeande thaj premijme filme te pakian pala amende.
O texto si kerdo anda 4 kotora: Jek Intro thaj 3 texte pala filme:
Kotor 1: O Emir Kusturica thaj leska “Gipsys” –> Kotor 1 Audio Version
Kotor 2: Perspektiva pala „Time oft he Gipsys“ (1989) –> Kotor 2 Audio Version
Kotor 3: Perspektiva pala „Black cat, white cat“ (1998) –> Kotor 3 Audio Version
Akana dikhen: Kotor 4: Perspektiva pala „Blue Gipsy – All the invisible children“ (2005) –> Kotor 4 Audio Version
auke shaj ashunen sa ande jekh Audio Version Kotor 1-4
Kotor 4: Perspektiva pala „Blue Gipsy – All the invisible children” (2005)
Katar e Laura Moldovan
O filmo „All the invsible children“ kerdilo pala jek projekto kata`o UNICEF, thaj si kerdo anda 7 harne filme katar 8 regisorea. O filmo inklisto ando bersh 2006. O Kusturica si jek anda´l 8 regisorea peske filmosa „Blue Gipsy“ ande kadava projekto.
Anda´i buki kadale filmoski, phenel o Kusturica:
„ Me dem avri so dikhlem thaj so sasman ando ghi. Varekon deaman jek kheaja, thaj me kerdem anda late jek scenario“.
O anav „Blue Gipsy“ si pala´l rom jakhentsa vunetsi. Kaj kadaja buki si dikhiji sar jek simbolo mishtimasko thaj pala „aversar“.
Uros, o cheav jakhentsa vunetsi, beshlo but vrama ando phandajmos tigne cheavengo. Akana kana trubuj te anklel avri kotar, siles ghi bilacho, kaj chi djanel so si te anel o ghes de tehara, kana si avel pale pesqe dadesa, kaj marelles thaj tholles te chiorel. Kana inklel palpale avri, o Uros si pasha astardo sar chiorel. Po agor le nashimasko, vo beshel pale ando phandaimos le cheavengo. Vo korkoro amboldilo kote. E simbolika kadalaki paramic, mukeltut le mujesa puterdo. Kamel te sikavel kaj vi ando phandaimos chevengo, o Uros dashtil te dikhel peske trajostar maj mishto, desar peska familiasa. Mai but, ande sa o filmo dikhiolpe kaj djeanglolpe so si te avel leske trajosa: Vo si kotor anda´o phandaimos, kothe si lesko than.
Le rom si sikade ando filmo sar chior thaj hohamne, sar dada thaj deja bilache, kaj maren le cheaven thaj barearenlen dilivanes. Aver scena kaj dichiolpe kadaja buki, si kodea katar e stacia trenoski: Jek bari familia romengi kaj mangen, khelen thaj gilaban. Ande kadaja vrama von chioren katar le manush kaj si loshale thaj khelen lentsa. Kadalasa kamel o Kusturica te phenel, kaj le rom sikaven peski Musika thaj „Losh trajoski“ anda kodo kaj te dilaren thaj te len love pala manush. O filmo kamel te phenel kaj avellas mai mishto anda sa e lumea, le rom te trajn korkore, dur le gadjendar.
Filme sar kadala si jek buki but importanto kaj melarel o anav le romengo thaj sikavellen sar manush maj telal, parazitea, kaj najlen, ci roden, ci kamen thaj naj te arakhen chijekdata jek than ande societatea. Le stereotipea pala rom si line sar cheachimos thai zurarde. Sikadol mudarimos, marimos thaj trajo phandado. Le manush kaj dikhen kadala filme pakian sa so dikhen kothe. O Kusturica phenel pa kadaja, kaj le rom korkoro phiraven e dosh lengo trajosko chioro. Vo mai kamel te phenel kaj kadava chiorimos ande savo but rom trajn, chi inklisto pala´l shela bershenge kaj samas diskriminime, numa anda kodo kaj najamen trajo lachio le gadjentsa, kaj von chi hakiaren amen, thaj amen chi kerdeam mishto so kerdeam.
Jek filmo anti-tsiganistiko klasiko, kaj ando bersh 1930, dashtilpe kaj sas te avel sa kadea lino de cheacheo sar vi aghes.
Aver artikole pala Emir Kusturicas:
Kotor 1: O Emir Kusturica thaj leska “Gipsys” –> Kotor 1 Audio Version
Kotor 2: Perspektiva pala „Time oft he Gipsys“ (1989) –> Kotor 2 Audio Version
Kotor 3: Perspektiva pala „Black cat, white cat“ (1998) –> Kotor 3 Audio Version
Akana dikhen: Kotor 4: Perspektiva pala „Blue Gipsy – All the invisible children“ (2005) –> Kotor 4 Audio Version
auke shaj ashunen sa ande jekh Audio Version Kotor 1-4
